1. algemene
informatie
Auteur; Maarten ’t Hart.
Titel; een vlucht regenwulpen
Plaats van uitgave; Amsterdam
Jaar van uitgave; 2014
Druk; 1978
Aantal pagina’s: 163
Genre: ontwikkelingsroman, psychologische roman.
Samenvatting: In Een vlucht regenwulpen vertelt de dertigjarige Maarten,
hoogleraar biologie, zijn levensgeschiedenis. Hij beschrijft twee weken uit
zijn leven, maar blikt veelvuldig terug op zijn verleden. Het verhaal begint
met het trouwfeest van Maartens beste vriend Jakob. Op het feest ontmoet hij
een zusje van Martha, voor wie hij sinds de middelbare school een obsessieve
liefde koestert. Hij maakt een afspraakje met het zusje om over twee weken
samen een concert te bezoeken, maar wordt direct daarna overvallen door de
dwanggedachte dat hij dan dood zal zijn.
2. verwachtingen
Het boek
‘een vlucht regenwulpen’ stond centraal tijdens Nederland Leest 2014. Ik hoorde
heel veel over het boek en langzaam begon
iets in mij te branden om het te lezen. Mijn ouders hadden beiden het boek
gelezen en waren erg positief. Mijn
verwachtingen voordat ik het boek inging, waren dus al erg hoog.
3. motieven en thema
De motieven
die terugkeren in het boek zijn de volgende;
1.
Het geloof in God
Hier opent het boek zelfs mee. Op de eerste pagina
lezen wij:
Vraag 27: Wat verstaat gij door de voorzienigheid Gods?
Antw.:
De almachtige en alomtegenwoordige kracht Gods, door welke Hij hemel en aarde,
mitsgaders alle schepselen, gelijk als met zijn hand nog onderhoudt, en alzo
regeert, dat loof en gras, regen en droogte, vruchtbare en onvruchtbare jaren,
spijze en drank, gezondheid en krankheid, rijkdom en armoede, en alle dingen,
niet bij geval, maar van zijn vaderlijke hand ons toekomen.
Ook staan er stukken in over Maarten die naar de kerk gaat.
2.
Liefde voor natuur. Maarten loopt in het
boek maar al te graag door de natuur heen: hier krijgt hij geen genoeg van. Vele diersoorten worden de lezer voorgelegd.
3.
Angst voor de dood in combinatie met dwanggedachten.
Maarten krijgt in het boek dwanggedachten die hem vertellen dat hij snel zal
overlijden. Wanneer hij een ongeluk krijgt, worden deze gedachten alleen maar
sterker.
4.
Eenzaamheid en isolement. Maarten sluit
zich altijd van iedereen af. Dit zien we goed in het hoofdstuk ‘pleinvrees’.
Maarten zit alleen aan de kant en speelt niet met de andere kinderen. Hij is als enige, helemaal alleen.
Thema
Ik vind
het thema van het boek lastiger te bepalen. Liefde, geloof en dood spelen
belangrijke rollen, maar als ik hiervan het belangrijkste thema zou moeten
kiezen dan is dat wat mij betreft liefde. En dan niet per se die zoetsappige
romantische liefde, maar liefde voor de natuur, liefde voor een onbereikbaar
meisje, onvoorwaardelijke liefde voor ouders, liefde voor het leven met de
angst om dood te gaan, liefde voor het geloof met de vraag of je wel gelooft.
De liefde in dit boek wordt dus van allerlei kanten bedreigd en dat maakt het
zo sterk.
4. Beoordeling
Schrijfstijl; Maarten ‘t Hart heeft geprobeerd de lezer zo veel
mogelijk bij het verhaal te betrekken. Dat doet hij onder andere door zijn
schrijfstijl. Doordat hij het verhaal in de ik-vorm schrijft en doordat hij het
verhaal in de tegenwoordige tijd heeft geschreven.
Ook viel mij op dat de schrijver veel gebruik
maakt van (hele) lange zinnen. Een zin bestaat vaak al uit drie regels. Een voorbeeld;
“
Ze gaat op het bed liggen en herhaalt met onregelmatige tussenpozen die ouderwetse
psalmregels, die plotseling een rijke betekenis en diepe inhoud schijnen te
hebben, zelfs dat woord ongeneugt, daar toch alleen maar geplaatst ter wille
van het rijm”. (pagina 67)
Ik houd
wel van wat langere en intelligentere zinnen in een verhaal. Deze pakken mij
meer dan korte zinnen.
Inhoud
Ruimte;
Het verhaal speelt zich in twee landen af;
Nederland en Zwitserland. In deze landen zijn weer verschillende locaties te
onderscheiden. In Nederland;
1. Het ouderlijk huis van Maarten
Dit was voor Maarten tenminste tot en met zijn
vierde jaar de enige plek op de wereld. Dat is dan ook meteen een van de redenen
waarom deze locatie zo belangrijk is. Het huis blijft ook later een grote rol
spelen. Maarten heeft zijn huis altijd gezien als een veilige haven waar
niemand kon komen en zijn moeder hem beschermde.
2. School
De school is belangrijk in het verhaal omdat
Maarten daar niet geliefd was en er toch heen moest. Maarten was een zeer
intelligente jongen en hij mocht daarom van de meester in een apart hok
zitten. Hierdoor werd hij nog meer van de klas geïsoleerd. Maarten was al niet
echt een pratertje, hij speelde nooit met klasgenootjes. Op school ontmoette hij Martha. Martha is belangrijk
voor de beslissingen die Maarten op verschillende momenten maakt. Daarom is de
school een belangrijke plek. Het is een bron van verschillende gebeurtenissen.
Zwitserland:
In Zwitserland bezocht Maarten een congres over
weefselkweek. Het eerste moment maakt al duidelijk wat het belangrijkste aspect
is van Zwitserland, wat ruimte betreft. Als Maarten van het station naar buiten
kijkt ziet hij in de verte een paar scherpe, niet bewegende wolken staan. Hij is
hierdoor heel erg gefascineerd.
De belangrijkste locaties in Zwitserland
zijn:
1. De universiteit
Hier ontmoet hij verschillende mensen en hier is
hij het meeste van zijn tijd te vinden.
2. De bergen
De belangrijkste gebeurtenis vindt echter
niet plaats op de universiteit maar in de bergen.
Maarten is hier met vrienden als het op een
gegeven moment mis gaat tijdens het afdalen en Maarten bijna dood valt.
Vertelperspectief
De hoofdpersoon, de schrijver zelf, wordt van binnenuit beschreven, dus vanuit het ik-perspectief. Je weet hierdoor veel over
de gevoelens en eigenschappen van de ik-persoon. De andere personages
worden door de hoofdpersoon van buitenaf beschreven. We weten dus alles over de
hoofdpersoon en minder over de bijpersonen.
5. Eindoordeel
Mening
|
|
Argument
|
Het boek is gedetailleerd, maar niet langdradig. Hierdoor
lees je hem snel uit.
|
|
De tijd in het boek is 10
dagen. De schrijver doet hier 163 pagina’s over. Toch weet de schrijver je
vast te houden met verschillende gebeurtenissen. Neem bijvoorbeeld Maarten
die soms bijna dood gaat; dit schudt de lezer helemaal wakker.
|
Een leuk aspect in het boek zijn de natuuromschrijvingen. Maarten ziet
dingen die gewone mensen tegenwoordig helemaal niet meer opvallen.
|
|
“Regenwulpen
zijn zo zeldzaam, zo bijzonder dat ik naar het raam wil rennen om ze te zien”.
(pagina 68)
“behalve
door valken, die op zo gelijkmatige afstanden boven de middenberm hingen met
snel slaande vleugels, werd de weg ook gemarkeerd door reigers die juist in
de langs de weg aangelegde sloten meer voedsel konden vinden dan op andere
plaatsen”. (pagina 44)
|
Ook vind ik de eenzaamheid van
Maarten heel herkenbaar voor mijn leeftijd. Het zoeken naar jezelf. Het zoeken
naar het leven.
|
|
“iemand
die me accepteerde zoals ik was en de scherpe kanten van mijn eenzaamheid
heeft afgeslepen.” (pagina 45)
“ vanaf
dat ogenblik verlang ik naar huis en het verlangen wordt sterker tijdens het
speelkwartier als ik eenzaam op een hoek van het plein sta. (…) Geen enkel
kind zegt iets tegen me, niemand vraagt me iets. (pagina 50)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het boek voldeed zeker aan mijn verwachtingen. Ik ging er
heel positief in en zo heb ik het boek ook ervaren. Ik vond het boek heel
persoonlijk en daarom heel mooi en kwetsbaar. Mijn dank aan de schrijver, het
was een interessant kijkje in zijn leven.
Keuzeopdracht: titelverklaring
We kunnen
de titel “een vlucht regenwulpen” op verschillende manieren opvatten. Aan de
ene kant heeft de titel voor de schrijver een emotionele lading. Dit zien we in
het hoofdstuk “regenwulpen”. In dit hoofdstuk overlijdt Maartens moeder. Op het
moment dat zij overlijdt vliegt er namelijk een vlucht regenwulpen over:
“Aan het eind van de middag richt ze
plotseling haar hoofd even op en twee korte zuchten ontsnappen haar en haarhoofd
glijdt opzij en op hetzelfde moment zie ik een vlucht regenwulpen voorbij gaan
boven het donkere riet. Regenwulpen zijn zo zeldzaam, zo bijzonder dat ik naar
het raam toe wil rennen om ze beter te kunnen zien maar ik doe het niet, ik
denk alleen maar: ze is gestorven op het moment dat de regenwulpen over kwamen
en die gedachte troost me, vreemd genoeg. (pagina 68)
Omdat dit
een van de belangrijkste momenten in Maartens leven is, is het misschien wel
logisch dat deze gebeurtenis de titel van het boek is geworden. Maarten
verwijst met deze titel naar de dood van zijn moeder, op een zachte manier.
Ook kan
de titel verwijzen naar het wat dromerige karakter van Maarten. Hij zoekt vaak
de natuur op, dit maakt hem rustig. Het geluid van regenwulpen geeft hem een
beschermend gevoel. De titel kan dus ook staan voor een vlucht naar fantasie,
een vlucht uit de echte wereld.
En dan denk ik dat de titel zelfs nog iets anders kan betekenen: Roepende regenwulpen voorspellen slecht
weer, zo luidt een oude volkswijsheid. In het geval van Maarten
voorspellen de regenwulpen geen slecht weer, maar slechte gebeurtenissen. Zijn
moeder overlijdt namelijk als deze vogels overkomen. De titel kan dus ook staan
voor de donkere momenten die Maarten in zijn leven tegenkomt.
Als ik de auteur zou zijn en een titel
zou moeten kiezen, zou ik voor “Alleen”
gaan. Isolement en eenzaamheid is van groot belang in het boek. Ook denk ik dat
heel veel mensen eenzaamheid in hun leven ervaren. In de titel kunnen meerdere
mensen zich zo vinden.
Dat
maarten alleen is, zien we heel goed wanneer ij het speelkwartier op de basisschool
beschrijft:
“Vanaf dat ogenblik verlang ik naar huis en
het verlangen wordt sterker tijdens het speelkwartier als ik eenzaam op een
hoek van het plein sta. (…) Geen enkel kind zegt iets tegen me, niemand vraagt
me iets. (pagina 50)
Wanneer
ik de uitgever was en het boek een titel had moeten geven, dan zou dit “Martha” worden. Martha speelt een grote
rol in het boek en is eigenlijk de verpersoonlijking van liefde voor de
hoofdpersoon. Als een boek deze titel zou hebben, worden lezer nieuwsgierig.
Want wie is Martha? Deze titel maakt het boek mysterieus.
Een
fragment waarin de liefde van Maarten voor Martha blijkt is de volgende:
“ Vanaf die eerste dag was ik niet in
staat haar gezicht in gedachten voor mij te halen. Wat was dat voor vreemde
kwelling? Alle gezichten van alle klasgenoten kon ik zonder enige moeite in
gedachten oproepen en zelfs van het meisje waarmee ze altijd optrok kon ik me
ogenblikkelijk het gezicht scherp herinneren als ik dat wilde. Waarom dan niet
dat van haar? (…) Waarom kon ik haar nooit vasthouden, fixeren?” (pagina 82)
Bronnen:
http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/336
